Ο Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, οικονομικός και χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα και αρθρογράφος στο euro2day.gr.
Διατηρεί την πρώτη και, κατά πάσα πιθανότητα, μοναδική μόνιμη στήλη σε mainstream MME στην Ελλάδα για το χώρο των κρυπτονομισμάτων. Η κοινότητα τον γνωρίζει, αλλά μία συνέντευξη μαζί του εκτός του ότι θα συνοψίσει την εικόνα και το περιεχόμενο του χώρου στα καθ’ ημάς, ίσως αποδειχτεί και μία ευκαιρία για ευρύτερο διάλογο και τοποθετήσεις είτε από τα μέλη της κοινότητας είτε από ανθρώπους που ενδιαφέρονται να γνωρίσουν περισσότερο τον αποκεντρωμένο κόσμο του Bitcoin και των crypto.
Η στήλη σου είναι η μοναδική μόνιμη και αποκλειστική για τα crypTo στην Ελλάδα. Πως ξεκίνησες και τι αντιμετώπισες μέχρι να καθιερωθεί;
Κακά τα ψέματα, στο θέμα των κρυπτονομισμάτων υπάρχει πολύ δυσπιστία. Σε μεγάλο βαθμό δικαιολογημένη. Είναι δύσκολο να αντιληφθείς πως το Bitcoin μπορεί να έχει μέλλον. Πρόκειται για μια άυλη νομισματική αξία που στηρίζεται μόνο στην πίστη. Έχει εφευρεθεί από ανώνυμους κρυπτογράφους. Δεν υποστηρίζεται από καμία κρατική οντότητα. Δεν το εκδίδει καμία Κεντρική τράπεζα. Δεν έχει στρατό, αστυνομία, νόμους, για να επιβάλουν τη χρήση του. Το ακολουθεί και μια κακή φήμη.
Έπρεπε λοιπόν να κινηθώ με πολύ προσοχή. Αν γράφεις αναλύσεις για το χρυσό, δεν υπάρχει πρόβλημα ακόμα και αν δημοσιεύεται σε χαμηλής αξιοπιστίας site. Η λάμψη του καλύπτει το κενό. Όταν όμως αναφέρεσαι σε ένα αμφιλεγόμενο θέμα, όπως το bitcoin, για να σε πάρουν στα σοβαρά είναι απαραίτητο να γίνεται μέσα από ένα σοβαρό και έγκριτο μέσο μαζικής ενημέρωσης. Για καλή μου τύχη, ήδη συνεργαζόμουν με το euro2day.gr, οπότε η επιλογή ήταν εύκολη από μέρους μου. Οι υπεύθυνοι του site ήταν πιο διστακτικοί. Λογικό.
Η αξιοπιστία τους είναι κάτι που φυλάνε ως κόρη οφθαλμού. Φέρθηκαν όμως έξυπνα. Ξεκινήσαμε δοκιμαστικά, με ένα άρθρο την εβδομάδα. Όταν διαπίστωσαν πως πράγματι υπήρχε ενδιαφέρον, αλλά και το περιεχόμενο ανταποκρινόταν στο ύψος του site, δώσανε το πράσινο φως για την καθημερινή στήλη.
Δεν αποτελεί ένα ρίσκο για εσένα που το όνομα σου έχει συνδεθεί με αναλύσεις για τις αμερικάνικες μετοχές;
Πράγματι, αλλά υπερίσχυσε η πίστη μου πως τα κρυπτονομίσματα είναι το μέλλον. Ευελπιστώ να αποδειχτώ το ίδιο διορατικός, όπως το 2010. Τότε, πάλι κόντρα στο κυρίαρχο ρεύμα, έλεγα πως είναι συνετό να βάλεις τουλάχιστον ένα μέρος από το κεφάλαιο σου στις αμερικάνικες μετοχές, όχι τις ελληνικές. Ο χρόνος απέδειξε πως είχα δίκιο. Ο S&P σήμερα έχει 5πλασιαστεί. Αντίθετα, οι περισσότεροι που επέμειναν στο ελληνικό χρηματιστήριο δεν χάσανε απλώς. Μηδενίστηκαν.
Για την ώρα τουλάχιστον, το bitcoin με δικαιώνει. Ξεκινήσαμε την στήλη όταν κινούνταν μεταξύ 3.000 και 4.000 δολαρίων. Τώρα πλησιάζει τις 10.000 και σύμφωνα με το Bloomberg θα φτάσει τις 20.000 φέτος. Ήταν το πρώτο που ανέκαμψε, ξεπερνώντας ακόμα και τον χρυσό.
Ελληνική crypto κοινότητα υπάρχει; Πόσο enthusiast είναι;
Το βασικό δεν είναι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα. Πριν συναντήσω ανθρώπους της κοινότητας του bitcoin, τους είχα φανταστεί κάτι ανάμεσα από σπασίκλες κομπιουτεράδες με χοντρά μυωπικά γυαλιά, έως τζογαδόρους με χοντρή χρυσή αλυσίδα στον λαιμό και ανοικτό πουκάμισο. Με περίμενε μια ευχάριστη έκπληξη. Όχι μόνο ήταν φυσιολογικοί, τουλάχιστον για τα δικά μου κριτήρια, αλλά με εντυπωσίασε το επίπεδο της σκέψης τους. Και ναι, είναι ενθουσιώδεις. Αλλά συνειδητοποιημένοι. Δεν τους έχει συνεπάρει μόνο η προοπτική της κερδοσκοπίας. Ενδιαφέρονται για την τεχνολογία, την επαναστατική προοπτική του. Δεν κρύβω πως όποτε ζήτησα βοήθεια, η ανταπόκριση τους ήταν άμεση.
Ελληνικά crypto projects. Πόσο κοντά ή μακριά είμαστε σε σχέση με τη νέα τεχνολογία;
Ελληνικές προσπάθειες υπάρχουν, αλλά όχι πολλές. Ωστόσο, επειδή ο χώρος είναι καινούργιος, αν γίνει σοβαρή προσπάθεια θα καλύψουμε πολύ γρήγορα το κενό από τους πρωτοπόρους. Οι προϋποθέσεις υπάρχουν. Έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό σε όλη την ΕΕ σε πανεπιστημιακά πτυχία και όλοι σχεδόν γνωρίζουν αγγλικά. Επιπλέον, τα παιδιά μένουν και μετά την ενηλικίωση τους στο σπίτι των γονιών. Δεν έχουν να ανησυχούν για να την εξεύρεση χρημάτων για ενοίκιο κτλ. Συνεπώς μπορούν να ξεκινήσουν μια εφαρμογή ως χόμπι και να την εξελίξουν σε επαγγελματική ευκαιρία.
Σε μια πρόσφατη έρευνα που έγινε, η διεθνής κατάταξη της Ελλάδας ως προς τον αριθμό κορυφαίων επιστημόνων πληροφορικής είναι εξαιρετική! Η 20η στον κόσμο θέση, πάνω από πολλές άλλες πλουσιότερες και πολυπληθέστερες χώρες.
Η έρευνα αναφέρεται σε ανθρώπους που αποφοίτησαν από ελληνικά πανεπιστήμια και όχι στους επιστήμονες τις διασποράς. Δυνατότητες υπάρχουν.
Adoption. Αναγκαίο; Εφικτό; Η άποψη σου για την κατάσταση στην Ελλάδα.
Είμαστε σε πολύ καλό δρόμο, διεθνώς. Και στην Ελλάδα αναπτύσσεται. Το αντιλαμβάνομαι από την δημοτικότητα της στήλης, η οποία αυξάνεται συνεχώς. Επίσης από τον ρυθμό που ανοίγουν κωδικοί στα ανταλλακτήρια. Έτσι τουλάχιστον μου έχουν εκμυστηρευτεί άνθρωποι που δουλεύουν για αυτά.
Θέλω να πιστεύω πως και εμείς βάλαμε το λιθαράκι μας, για να αντιληφθεί ο κόσμος πως το bitcoin δεν είναι αέρας κοπανιστός. Ότι έχει τα χαρακτηριστικά του ψηφιακού χρυσού. Κατά την γνώμη μου βέβαια είναι ακόμα ανώτερο από τον χρυσό. Όταν λέω εμείς, εννοώ και εσάς στο cryptohellenicbloc.com/. Δεν σου κρύβω πως είμαι σταθερός αναγνώστης σας.
Πες μας την εμπειρία σου από τα σεμινάρια. Ποια τα χαρακτηριστικά αυτών που συμμετέχουν; Ποια είναι η γενική εικόνα που αποκόμισες μέχρι σήμερα;
Γενικά ο κόσμος των επενδύσεων ανδροκρατείται. Είναι κοινό μυστικό αυτό. Η συχνότητα που εμφανίζονται γυναίκες στα σεμινάρια, είναι μια γυναίκα σε δύο γκρουπ 6 των ατόμων. Την πάτησα. Έγινα γνωστός σε λάθος χώρο! (γέλια).
Πέρα από αυτό το χαρακτηριστικό, υπάρχει ενδιαφέρον για ενημέρωση από όλους τους επαγγελματικούς χώρους, από όλα τα μορφωτικά επίπεδα. Τα εξηγούμε και απλά εξάλλου, δεν χρειάζεται να γνωρίζεις κάτι ιδιαίτερο. Αυτό που ίσως είναι αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό, είναι πως οι μισοί περίπου δεν έχουν ασχοληθεί με χρηματιστηριακές επενδύσεις. Σχεδόν όλοι όμως, έρχονται αποφασισμένοι να αγοράσουν. Απλά δεν γνωρίζουν το «που» και το «πως». Όλοι φεύγουν χαρούμενοι, γιατί εκτός από αυτά που μαθαίνουν, αποκτούν τα πρώτα τους bitcoin εκείνη την ημέρα.
Γιατί κατά την γνώμη σου ταιριάζει στον Έλληνα επενδυτή;
Τα κρυπτονομίσματα ταιριάζουν απόλυτα στον σημερινό Έλληνα μικροεπενδυτή, ο οποίος έπειτα από το τσουνάμι της κρίσης έχει μείνει με ελάχιστα χρήματα. Για να ξεκινήσεις, αρκεί να διαθέτεις λίγα ευρώ, ένα smartphone και σωστή καθοδήγηση. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά χρηματιστήρια, όπου για να σου επιστρέψουν ικανοποιητικό εισόδημα χρειάζονται πολύ περισσότερα χρήματα.
Κατόπιν, για πρώτη φορά και εμείς από την Ελλάδα μπορούμε να συμμετέχουμε ισότιμα στην διεθνή επενδυτική αρένα. Όσοι έχουν ασχοληθεί με μετοχές, γνωρίζουν πως με 3-4 χρόνια εμπειρία, θεωρείσαι αρχάριος ακόμα. Όμως με τα crypto 4-5 χρόνια ασχολείται ο πιο παλιός trader! Κάτι που δίνει την ευκαιρία σε όποιον θέλει να ασχοληθεί ακόμα και τώρα. Η κούρσα δεν έχει πολύ καιρό που ξεκίνησε.
Πέρα από αυτό, αν ζεις στην Ελλάδα, τυχόν ανάκαμψη της οικονομίας θα σε ωφελήσει έτσι κι αλλιώς. Αν είσαι υπάλληλος, είναι πιο εύκολο να πάρεις αύξηση ή να μεταπηδήσεις σε μια καλύτερη δουλειά. Αν είσαι συνταξιούχος θα αυξηθεί η σύνταξη σου. Αν έχεις επιχείρηση, ο μεγαλύτερος τζίρος θα ανεβάσει τα κέρδη σου. Αν έχεις ακίνητα, θα μπορούν να πουληθούν πιο εύκολα και πιο ακριβά. Όπως και να έχει, θα βγεις ωφελημένος. Δεν εξαρτάται η ευημερία σου από τις ελληνικές μετοχές. Αντίθετα, αν τα πράγματα πάνε στραβά, τότε έχεις μια πηγή εισοδήματος που δεν επηρεάζεται από τις εγχώριες εξελίξεις.
Για πες μας και για το βιβλίο που έχεις γράψει για το bitcoin. Πότε εκδίδεται;
Από τώρα μπορεί να το προμηθευτεί όποιος επιθυμεί μέσω του euro2day. Οδηγίες δίνουμε στο τέλος των άρθρων. Βέβαια, πρόκειται για την προσωρινή έκδοση που στέλνουμε με κούριερ. Λόγω του lockdown η κανονική, που θα μοιραστεί στα βιβλιοπωλεία, έχει αναβληθεί για τον Σεπτέμβρη.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Η πρώτη αναφέρεται στο bitcoin. Τον τρόπο λειτουργίας και την φιλοσοφία του. Η δεύτερη εξηγεί την λειτουργία του σημερινού νομισματικού συστήματος. Αν δεν γνωρίζεις τα βασικά γύρω από το χρήμα και τον τρόπο που δημιουργείται, δύσκολα θα καταλάβεις το bitcoin. Η τρίτη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί» να ασχοληθείτε, στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
CHB: ευχαριστούμε τον Β.Π. για την κουβέντα που είχαμε μαζί του. Η άποψή του και κυρίως η αισιοδοξία που αυτή αποπνέει για τον νέο κόσμο των ψηφιακών νομισμάτων καθώς και η ενεργή συμμετοχή του σε δράσεις προώθησης της ενημέρωσης σε όσο δυνατό ευρύτερο κοινό, μας βρίσκει συνοδοιπόρους. Καλή και δυνατή συνέχεια μέχρι .. to the moon..!!
Αποποίηση ευθυνών
Αυτό το άρθρο προορίζεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν αποτελεί προσφορά ή προσέλκυση προσφοράς για αγορά ή πώληση ή σύσταση, επικύρωση ή χορηγία για προϊόντα, υπηρεσίες ή εταιρείες. Ούτε η ιστοσελίδα ούτε ο συγγραφέας ευθύνονται, άμεσα ή έμμεσα, για οποιαδήποτε ζημία ή απώλεια που προκλήθηκε ή φέρεται ότι προκλήθηκε, από ή σε σχέση, με τη χρήση ή την εξάρτηση από οποιοδήποτε περιεχόμενο, αγαθά ή υπηρεσίες, που αναφέρονται στο παρόν άρθρο.
Δήλωση της ιστοσελίδας
H σελίδα Crypto Hellenic Bloc, δημιουργήθηκε και λειτουργεί σε εθελοντική βάση, από μία ομάδα φίλων της τεχνολογίας blockchain και των κρυπτονομισμάτων, με σκοπό την πληροφόρηση και την προώθηση της υπεύθυνης και ασφαλούς ενσωμάτωσης τους στην καθημερινή ζωή. Όλες οι εικόνες, τα βίντεο ή τα κείμενα τρίτων, ανήκουν αποκλειστικά στους δημιουργούς τους και αναδημοσιεύονται μόνο για λόγους πληροφόρησης.
Crypto Hellenic Bloc 